Dossier: Daglicht anno 2019
Druk de kosten, spring slim met daglicht om
Wie slim met daglicht omspringt, wint drie keer. Te weten: een positief effect op je gemoed, op je elektriciteitsrekening én – jawel – de EPC-waarde van je woning. Maar vooraleer je overal grote glaspartijen voorziet, denk je toch beter twee keer na over een aantal essentiële aspecten. Zoals over het type glas bijvoorbeeld maar ook over de oriëntatie van de woning (bij nieuwbouw), het type raamprofiel, de beoogde oppervlakte van jouw glaspartijen, zonwering, luifels, natuurlijke schaduwwerking, enzovoorts.
Aantal glaslagen niet altijd doorslaggevend
Feit: bij enkelvoudig glas is de U-waarde hoog: ca. 5,8. Dat betekent concreet dat bij een binnentemperatuur van 20 °C en een buitentemperatuur van 0 °C de temperatuur van het glas aan de binnenkant nauwelijks 5,6° C bedraagt.
Investeer dus in hoogrendementsglas. Dergelijk glas met een U-waarde van 1,1 levert onder dezelfde omstandigheden een temperatuur van 17,3 °C op aan de binnenkant. Bij het gebruik van drievoudig glas (U-waarde 0,6) is het verlies nog een pak minder: 18,5 °C aan de glaszijde van de binnenkant van het huis.
Maar opgelet: het aantal glaslagen is niet altijd een betrouwbare graadmeter. Er is immers dubbel glas op de markt dat beter isoleert dan hoogrendementsglas. Glasfabrikanten zoeken namelijk hun heil in speciale coatings tussen de glaslagen en/of het gebruik van geoptimaliseerde edelgassen tussen de glasbladen.
Niet onbelangrijk: bij renovaties heeft het niet altijd zin om meteen naar het best isolerende glas te grijpen want vaak ontbeert het oude woningen aan moderne dak- en muurisolatie waardoor je investering maar deels zal renderen.
Is budget geen issue of primeert de strakheid van jouw stulp? In dat geval is 'verwarmend glas' misschien wel een optie. Check een van deze drie producten en combineer daglicht met onzichtbare en architectuur-respecterende verwarming: EGLAS, Thermo Heat Glassof IQ-Glas.
Foto's: links Schüco I rechts Fakro
Risico op oververhitting reduceren
Behalve de U-waarde is ook de g-waarde of de zogeheten ‘zonnetoetredingsfactor’ (ZTA) relevant. Doch laat je deskundig adviseren want er bestaat een risico op oververhitting tijdens warme zomers. Een paar basisfeiten: glas met een g-waarde van 0,75 laat 75% van invallende zonnestralen binnen. In analogie is dat bij een g-waarde van 0,25 voor 25% van de zonnestralen het geval.
Denk evenwel goed na voor je resoluut voor de laagst mogelijke waarde kiest want tijdens de koude winters liggen de kaarten helemaal anders. Zoek daarbij niet noodzakelijk naar de ultieme glaspartij - zoals vierseizoenenglas - maar denk ook na over logische buffers zoals schaduw creëren met beplanting buiten, luifels, zonwering, enzovoorts.
Bij dakvensters is het creëren van schaduw niet altijd evident en kun je je heil zoeken in zonwering of bewerkt glas dat de warmtestralen tegenhoudt, zoals bij de Heatstop dakramen van Skylux (zie verder).
Foto's: Renson
Lage ZTA betekent niet minder licht
Wat de g-waarde betreft, is het belangrijk om weten dat er een fundamenteel verschil is tussen de zonnetoetredingsfactor (ZTA) en de lichttoetredingsfactor (LTA). Het verschil zit in de filtering van het licht: warmtestraling bevindt zich in het onzichtbare infraroodspectrum terwijl lichttransmissie binnen de zichtbare frequenties valt. Laat je dus adviseren door glasspecialisten want er bestaan tientallen soorten zonwerende glazen met diverse LTA/ZTA-verhoudingen.
Oriëntatie van de nieuwbouw
Wie een nieuwbouw ambieert, kan of moet goed nadenken over de oriëntatie van zijn/haar woning alsook de vertrekken die zich in de woning bevinden. Zeker met het oog op een goede EPC-score is het zaak om een goed evenwicht te vinden tussen zonlicht en warmte binnenhalen in functie van de seizoenen.
Wat de indeling betreft een paar vuistregels: de woonkamer baadt indien mogelijk de ganse dag in de zon, de badkamer in de ochtendzon en de keuken in functie van de tijd die je er doorbrengt. Als je een keuken hebt die ook wordt gebruikt om te ontbijten, zorg dan dat de ochtendzon vrij spel krijgt.
Weet ook dat bepaalde vertrekken absoluut geen baat hebben bij direct zonlicht. Denk daarbij concreet aan bijkeukens, bergruimtes, de garage, een gang, etc. Wie creatief is, kan bepaalde ruimtes ook als extra isolatielagen inzetten. Een concreet voorbeeld: een lange gang die langs een buitenmuur loopt, is een uitstekende koude-/warmtebuffer voor de ruimte die er parallel naast ligt.
Slimme materialen en samenstellingen
Wat geldt voor klassieke glaspartijen geldt uiteraard ook voor dakvensters en dakkoepels: de positionering is belangrijk alsook de mate waarin je het licht kunt dempen/filteren en buiten houden. Doch denk ook verder: hou de isolatiewaarden in de gaten en denk ook goed na over het materiaal van het schrijnwerk. Zet dus de U-waarde van glas af tegen de U-waardes van het schrijnwerk; de combinatie levert een U-waarde op voor het venster. Wat de effecten van hardhout, PVC en aluminium zijn, kun je aflezen in deze tabel.
Fakro laat in dit verband weten dat PVC steeds populairder wordt omdat het nauwelijks of geen onderhoud vergt. Voor wie zich zorgen maakt over de 'looks' van PVC, de tuimeldakvensters van Fakro kan je verkrijgen in wit en houtfineer-look (pine of golden oak).
Ook de stevigheid is een belangrijke factor, niet alleen naar weersinvloeden toe maar ook wat inbraakgevoeligheid betreft. Check Skylux's polycarbonaat lichtkoepel die ook wel eens de pantserkoepel wordt genoemd omdat deze maar liefst 250x slagvaster is dan glas. Deze lichtkoepel kan bovendien in een Heatstop-versie worden geleverd en dat wil concreet zeggen dat de buitenste polycarbonaatschaal van deze lichtkoepel maar liefst 49% van de warmtestralen reflecteert. Dat is naar eigen zeggen 24% meer dan bij een heldere lichtkoepel.
foto's: linksboven Skylux I overige Fakro
Licht én lucht voor optimaal binnenklimaat
Over de geneugten van daglicht is al veel inkt gevloeid maar we herhalen het graag: een gebrek aan daglicht kan nefast zijn voor onze mentale en fysieke gezondheid. Maar al even belangrijk als licht, is gezonde lucht. Zorg er dus voor dat uw ramen open kunnen - al dan niet automatisch of via domotica aangestuurd - of dat de ruimtes voldoende verlucht kunnen worden.
Wat lichtkoepels betreft, is de elektrisch opengaande Skylux iWindow de perfecte partner bij renovaties vanwege de eenvoudige integratie en de gegarandeerde maximale lichtinval. Plotse regenval? De ingebouwde regensensor brengt soelaas.
Lees er in dit verband ook ons artikel over Renson's Concept Home nog eens op na. Deze hi-tech gezinswoning is een heus labo; hier wordt onderzoek gedaan naar de effecten van licht en luchtkwaliteit op onze gezondheid. Bepalende factoren voor een gezond binnenklimaat zijn het optimale samenspel van buitenzonwering, luifels en raamroosters. Samengevat: anno 2019 zijn de mogelijkheden om gecontroleerd en op verstandige wijze daglicht in je leven toe te laten, onbegrensd.
foto's: links Skylux I rechts Renson
Het FAKRO tuimeldakraam voor passiefhuizen zorgt ervoor dat elke woning optimaal geïsoleerd is, vrij van koudebruggen. FAKRO creëert zo een aangename zolderruimte doorheen alle seizoenen.
De iWindow ziet er dankzij zijn strakke design niet alleen geweldig uit, maar scoort ook uitstekend op diverse vlakken.